گربه جانوری اهلی از خانواده گربهسانان و یک حیوان گوشتخوارسان است. گربه از ۶ تا ۷ ماهگی بالغ شده و توانایی همانندزایی دارد. مادهها تا ۸ سالگی و نرها تا ۱۰ سالگی توانایی جفتگیری دارند. دوره بارداری گربه بین ۶۱ تا ۶۸ روز (میانگین ۶۳ روز) است.
امروزه حدود ۶۰۰ میلیون گربه در سراسر دنیا پراکندهاند و تقریباً در هر جایی که انسانها زندگی میکنند، بود و باش دارند.
گربه در زبان پهلوی که نیای پارسی امروزین است “گوربک” نامیده میشده و در فارسی افغانستان و فرارود به آن “پِشَک” هم گفته میشود و در زبان آذری و برخی از زبانهای ترکیتبار دیگر نیز به این حیوان “پشک یا “پیشیک” گفته میشود. در در زبان کودکانه پارسی هم گربه را «پیشی» مینامند. این نام برگرفته از صدای «پیش» یا «پیشی» است که برای ارتباط با دیگر گربهها از آن استفاده میشود. در اصطلاح، به گربههایی با پشمهای بلند «گربه بُراق» گفته میشود.
گربه معمولاً وزنی بین ۲/۵ تا ۷ کیلوگرم (۵/۵ تا ۱۶ پوند) دارند. اگرچه در بعضی گونههای خاص وزن گربه تا ۱۱٫۳ کیلوگرم (۲۵ پوند) نیز میرسد. گربههایی نیز هستند که به علت پرخوری تا ۳۰ کیلوگرم وزن داشتهاند. از طرف دیگر در برخی گونههای گربههای کوچک وزن گربه کمتر از ۲۵۰ گرم است.
گربه معمولاً حیواناتی شبگرد است و در طول روز بیشتر وقت خود را به استراحت میگذراند. علت برق چشم گربه در شب وجود پوششی به نام پرده درخشان در چشم آن است که به دید بهتر آنها در نور کم کمک میکند. بنابراین گربه توانایی دید در تاریکی را ندارد، ولی در نور کم میتواند ببیند.
جد گربههای اهلی از گربههای وحشی آفریقایی است. البته گربههای وحشی و بومی استرالیایی را نیز میتوان نیاکان نژاد گربههای اهلی استرالیا نامید. نسل تقریباً تمامی این گربهها به پنج گربه وحشی ماده از زیرگونه گربه دشتی آفریقایی میرسد که حدود ده هزار سال پیش در خاورمیانه زندگی در کنار انسانها را برگزیدند.
پژوهشها نشان میدهند که گربه، دوبار اهلی شده است. اجداد گربههای خانگی گربههای وحشی بودهاند که انسان، یک بار آنها را در خاور نزدیک و بعدها در مصر اهلی کردهاست.
در مصر باستان گربه حیوانی مقدس بهشمار میرفت. در آغاز تصور میشد که این حیوان نخستین بار در مصر اهلی شدهاست. اما پیدا شدن بقایای یک گربه در یک مقبره انسانی در قبرس نشان میدهد که گربه در مدیترانه شرقی اهلی شده بود. چراکه این مقبره مربوط به ۹۵۰۰ سال پیش یعنی مدتها پیش از آغاز تمدن در مصر است و از آنجا که نشانهای از زندگی گربههای دشتی در طبیعت قبرس به دست نیامده تصور میشود که کشاورزان ساکن ترکیه امروزی گربههای اهلی را با خود به این جزیره آورده باشند.
احتمالاً کشاورزان خاور نزدیک نخستین کسانی بودهاند که گربه را در حدود ۹ هزار سال پیش اهلی کردهاند. به نظر میرسد که چون دانهها و غلات کشت شده در مزارع ساخت انسان، موشها را به سمت خود جلب میکردند، گربهها به مزرعههای انسانها نزدیک شدند. به این ترتیب، هدف رابطه انسان و گربه، همسفرگی بوده و باعث همزیستی این دو موجود شدهاست.[۶] همچنین زندگی با انسان، گربه را از گزند دشمنان طبیعی بیشمار خود همچون کفتارها و گربههای بزرگتر حفاظت میکردهاست. توجه شود که این گربه بوده که همزیستی با انسان را انتخاب کردهاست.
چند هزار سال بعد، گربههای اهلی از مصر باستان از راه دریا یا دیگر راههای تجاری به بقیه دنیا سفر کردند و در همه جا پراکنده شدند. در دوران جمهوری روم پای گربه به اروپا رسید.
قطب جنوب تنها جایی است که گربه اهلی در آن زندگی نمیکند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.